وبلاگ

مسئله ی امامت از جمله مسائل مهم در شریعت مقدس اسلام می­باشد که همواره در طول تاریخ اسلام مورد نقد و بررسی صاحبان اندیشه و فکر قرار می‌گرفته و تا به حال نیز چنین است و عمده ی تنش‌ها و اختلاف‌های میان مذاهب اسلامی نیز از همین موضوع سرچشمه می‌گیرد.حتی به نحوی می‌توان اختلاف‌های در مسئله‌های فرعی را به این موضوع برگرداند.

یکی از مسائلی که می‌تواند این اختلافات را کاهش دهد، تبیین مبانی مذاهب بر پایه اصول مسلم و مستحکم، در مسئله ی امامت است.هنگامی که سخن از اختلاف و نزاع از نوع علمی آن به میان می‌آید، راه حل چیست؟ آیا باید با جدال و مراء به مقابله با این اختلافات پرداخت؟ آیا با توهین و متهم کردن مبانی، می‌شود راه حق را پیدا کرد؟ راه حل چیست؟ قرآن کریم این معجزه جاودان خاتم الانبیاء صلی اله علیه و آله، پاسخ این سؤالات را این چنین بیان می‌کند: «هرگاه در مسئله ای نزاع کردید آن را به خدا و پیامبر ارجاع دهید… [1]» آری حکم کننده واقعی خداوند و رسول گرامیش می‌باشند و هر حاکمی که به غیر از آنان و کسانی که آنان تأیید کرده اند، صلاحیت این مهم را ندارد.

از جمله مواردی که قضاوت آن محکوم به بطلان است، هوای نفس و تعصبات بی جاست که تمامی این موارد در ردیف قضاوت‌های طاغوت به شمار می‌رود، [2] وما مأمور به دشمنی و کفر به طاغوت و مصادیق آن شده ایم.پس در مسئله ی امامت و شرایط و وظایف آن، که همواره

 خاستگاه و محل بسیاری از اختلافات بوده اند، باید بنگریم که قرآن کریم و سنت قطعیه ی رسول اکرم صلی الله علیه و آله، چه حکمی و چه تصویری از آن ارائه می‌دهند تا آن را معیار خود در عمل به دین قرار دهیم.

فصل اول

کلیات

اول: تعریف و محدوده مسئله

بحث در امامت در دو مقام مطرح است ابتدا در امامت عامه که بحث از ضرورت وجود و اوصاف امام است و مقام دیگر در امامت خاصه است، یعنی بحث در مصادیق امام.ادله، در این مقام‌ها شامل ادله ی عقلی و نقلی است که ادله ی نقلی خود به دو دسته آیات و روایات تقسیم می‌شود.در تفسیر این آیات همواره بین مفسرین خاصه و عامه اختلاف نظر وجود داشته است.مباحث تفسیری آیات ارتباط مستقیم با مباحث کلامی و تاریخی دارد بطوری که این مباحث تاثیر فراوانی بر نوع نگاه به آیات و تفسیر آنها دارد.در میان آیات قرآن که مسائلی از امامت و ولایت را ثابت می‌کنند می‌توان به آیات ابتلاء، مباهله و صادقین اشاره کرد.از میان تفاسیر عامه، تفسیر المنار رشیدرضا در بین اهل سنت، جایگاه برجسته ای دارد و با توجه به اهمیت مسأله ولایت که از نظر شیعه جزو اصول دین است باید به شبهات و سوالات در این موضوع پاسخ داد.از مشخصه‌ های خاص این تحقیق نقد و بررسی نظرات صاحب تفسیر المنار و جواب به شبهات ایشان در این سه آیه است.