دانشکدهی ادبیّات و زبانهای خارجی
گروه آموزشی زبان و ادبیّات فارسی
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد
در رشته زبان و ادبیات فارسی گرایش ادبیّات مقاومت و پایداری
عنوان:
بررسی و تحلیل سبکشناسی آثار علیرضا قزوه
استاد راهنما:
دکتر عسگر صلاحی
استاد مشاور:
دکتر ابراهیم رنجبر
پاییز 1393
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
فصل اول: کلیّات پژوهش
1-1-بخش اول: کلیات.. 2
1-1-1-بیان مسئله. 2
1-1-1-1-تعریف لغوی سبکشناسی.. 3
1-1-1-2-انواع مفهوم سبک… 3
1-1-1-3-تقسیم بندی سبک… 3
1-1-1-4-انواع سبک نو. 4
1-1-2-سؤالات اصلی پژوهش… 5
1-1-3-پیشینهی تحقیق.. 5
1-1-4- اهداف پژوهش… 6
1-2-بخش دوم: چشم اندازی به زندگانی علیرضا قزوه 7
1-2-1-معرفی علیرضا قزوه 7
1-2-2-زندگی ادبی.. 7
1-2-3-آثار 7
1-2-4-مسؤولیتها 8
1-2-5-جوایز. 8
فصل دوم: مبانی نظری
2-1-بخش اول: سبکشناسی.. 10
2-2-بخش دوم: نگاهی به ادبیات دفاع مقدس، شعر اعتراض و ادبیات مقاومت و پایداری.. 11
2-2-1-ادبیات دفاع مقدس… 12
2-2-2-شعر اعتراض… 13
2-2-3-ادبیات مقاومت و پایداری.. 13
فصل سوم: بحث و بررسی
3-1-بخش اول: سبکشناسی آثار منثور علیرضا قزوه 16
3-1-1-سبکشناسی داستان. 16
3-1-2-بررسی ویژگیهای زبانی، ادبی، فکری دو اثر منثور علیرضا قزوه 16
3-1-2-1-ویژگی زبانی.. 16
3-1-2-2-ویژگیهای ادبی.. 19
3-1-2-3-ویژگی فکری.. 22
3-2-بخش دوم: سبکشناسی آثار منظوم علیرضا قزوه 24
3-2-2-ویژگی زبانی آثار منظوم علیرضا قزوه 24
3-2-2-1-استفاده فراوان از لغات و اصطلاحات عربی.. 25
3-2-2-2-استفاده فراوان از اسمهای اساطیری و تاریخی.. 27
3-2-2-3-تکرار کلمات.. 28
3-2-2-4-استفاده زیاد از کلماتی چون: شهید و شهادت، خون و سنگ، صبح و شب.. 30
3-2-2-5-آوردن نام ماههای قمری.. 31
3-2-2-6-استفاده از آواها و صداها 32
3-2-2-7-آوردن نامهای ائمه و پیامبران. 33
3-2-2-8-کاربرد فراوان واژگان می و عشق و مست.. 34
3-2-2-9-آوردن نامهای فرنگی.. 35
3-2-3-ویژگی های ادبی آثار منظوم علیرضا قزوه 37
3-2-3-1-تشبیه. 37
3-2-3-2-تشخیص… 39
3-2-3-3-تلمیح.. 41
3-2-3-4-واجآرایی.. 43
3-2-3-5-مراعات نظیر. 45
3-2-3-7-تضاد و طباق.. 46
3-2-3-8-حسآمیزی.. 47
3-2-1-ویژگی های فکری علیرضا قزوه 48
3-2-1-1-علیرضا قزوه و ادبیات دفاع مقدس… 48
3-2-1-2-علیرضا قزوه و اشعار آیینی و مذهبی.. 60
3-2-1-3-علیرضا قزوه و نهضت عاشورایی.. 62
3-2-1-4-علیرضا قزوه و شعر اعتراض… 69
3-2-1-5-علیرضا قزوه و ادبیات مقاومت و پایداری.. 78
فصل چهارم: نتیجه گیری
نتیجه گیری.. 86
فهرست منابع و مآخذ. 89
بیان مسئله
علیرضا قزوه شاعر و نویسندهی ایرانی متولد 1342 از جمله شاعران مقاومت و دفاع مقدس است. او از جوانی به شعر و دین و وطن علاقه داشت و در همان دوران، شاهد اشغال فلسطین و جنگ تحمیلی به کشورش بود و مشاهده این اوضاع، نوعی روحیهی اعتراض را در شخصیت وی به وجود آورد. به نوعی که در شعر وی نیز تأثیر گذاشته، و در شعری که باعنوان (مولا ویلا نداشت) نمود واقعی پیدا کردهاست.
او به عنوان یک شاعر انقلابی و معترض با این که در جبههی حق بر باطل حضور داشته ولی از قافلهی شهدای هشت سال دفاع مقدس جدا مانده است و چون رفتار مخلصانهی آن شهیدان را به چشم خود دیدهبود، به انتقاد از اوضاع فعلی پرداختهاست و از سوء استفاده بعضی افراد از نام شهیدان زبان به شکوه گشودهاست.
وی آثار زیادی در حوزه مقاومت و دفاع مقدس دارد و در بیشتر آنها اعم از شعر، داستان، سفرنامه و… بنمایههایی از دفاع مقدس و اعتراض و مذهب و نهضت عاشورایی و مقاومت، آشکارا به چشم میخورد.
هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل سبکشناسی آثار علیرضا قزوه است. به همین خاطر آثار منظوم و منثور ادبی قزوه را از سه جنبه زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم.
نخست به تعریف سبکشناسی پرداختیم. سپس با معرفی علیرضا قزوه، به زندگی ادبی و آثارش اشاره کردیم و بعد آثار ادبی قزوه را از سه جنبه زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار دادیم. در این بررسی از ویژگی زبانی وی: استفاده فراوان از لغات و اصطلاحات عربی، تکرار کلمات، آواها و صداها و استفاده فراوان ازاسمهای اساطیری، تاریخی بررسی شدهاست. از ویژگیهای ادبی وی، استفاده فراوان از تشبیه، تشخیص، تلمیح، واجآرایی و غزلسرایی و از جنبه فکری آثار او نیز، پنج محور با عناوین: ادبیات دفاع مقدس، اشعار آیینی و مذهبی، نهضت عاشورایی، شعر اعتراض و ادبیات مقاومت و پایداری، بررسی شدهاست.
1-1-1-1-تعریف لغوی سبکشناسی
از نظر لغوی، واژهی سبک، مصدر ثلاثی مجرد عربی است. بهمعنای گداختن و ریختن و قالبگیری کردن زر و نقره و “سبیکه” به معنی پاره زر و نقره گداخته و قالبگیری شده مشتق از آن است (شمیسا، 1382: 11)
1-1-1-2-انواع مفهوم سبک
واژهی سبک در سه مفهوم بکار میرود: سبک شخصی، سبک دوره و سبک ادبی.
سبک شخصی: سبک خاص شاعر و نویسنده است و آثار او در طول قرون از اثر هر کس دیگری به نحو نمایانی متمایز نگاه میدارد(مانند فردوسی، نظامی، حافظ). (همان: 9)
سبک دوره: سبک کلی کم و بیش به همهی شاعران و نویسندگان دورههایی از تاریخ ادبیات است. مثلا مختصات که در آثار شعر قرون چهارم و پنجم مشاهده می شود. (همان: 10)
سبک ادبی: وجوه تمایز آثار ادبی از آثار غیر ادبی است. آثار ادبی در جهان مختصات خاص خود را دارند. (همان: 10)
1-1-1-3-تقسیم بندی سبک
آنچه بیشتر مورد توجه شاعران و نویسندگان و محققان است سبک دوره است. از همه مهمتر و معمولتر، تقسیم سبک بر اساس دوره است. لذا ادوار شعر فارسی به صورت زیر تقسیم شدهاست:
سبک خراسانی: نیمه دوم قرن سوم قرن چهارم و قرن بنجم
سبک حد واسط یا دوره سلجوقی: قرن ششم
سبک عراقی: قرن هفتم، هشتم و نهم
سبک حد واسط یا مکتب وقوع واسوخت: قرن دهم
سبک هندی: قرن یازدهم و نیمه اول دوازدهم
دوره بازگشت: اواسط قرن دوازدهم تا پایان قرن سیزدهم
سبک حد واسط یا دوران مشروطیت: نیمه اول قرن چهاردهم
سبک نو: از نیمه دوم قرن چهاردهم به بعد. (همان: 13)
سبک نو و یا نیمایی یکی از تحولات مهم در شعر و نثر ادبیات فارسی بهشمار میرود.
سبک نیمایی نوعی هنجارگریزی و سنتشکنی است. ردیف و قافیه که درشعر فارسی یکی از ارکان است، بندی و سدی برای شاعران دانستند. بههمین خاطر ایرج میرزا با شعر “انقلاب ادبی” زمینه بروز شعر نو فارسی را فراهم آورد و نیما یوشیج با سرودن شعر عاشقانه” افسانه ” از نظر شکل و محتوا تازگی در شعر فارسی به وجود آورد. در آن توصیفات و تعبیرات تازهای دیده می شود. قوهی تخیل نیز در آن بیشتر شدهاست. (همان: 463)
1-1-1-4-انواع سبک نو
در شعر سبک نو و نیمایی سه شیوه رایج بوده است:
شعر آزاد: وزن عروضی دارد ولی جای قافیهها مشخص نیست.
شعر سپید: هر چند آهنگین است ولی وزن عروضی ندارد و جای قافیهها مشخص نیست.
شعر موج نو: نهتنها وزن عروضی ندارد بلکه آهنگ و قافیه نیز ندارد و فرق آن با نثر معمولا در ارائه مطالب و نحو خاص بیان و بطور کلی در تخیل شعریاست. (همان: 346)
آنچه در بررسی سبکشناشی یک اثر ادبی بیشتر مورد توجه قرار میگیرد، ویژگیهای زبانی، ادبی و فکری آن اثر است. (غلامرضایی، 1377: 249)
در ویژگی زبانی به لغات و کلمات توجه می شود و در ویژگیهای ادبی به صناعات و آرایههای ادبی و در ویژگیهای فکری به اندیشهها ودیدگاه های نویسنده و یا شاعر توجه میگردد. (همان: 256)
فرم در حال بارگذاری ...