ذات زندگی اجتماعی، زیستن در کنار دیگران و معاشرت با مردم است. آنچه زندگی آدمی را شکل میدهد روابط میان انسانها است، از اعضای یک خانواده کوچک بگیرید تا اعضای جامعه جهانی این رابطه را تجربه می کنند(فتحی، ۱۳۸۴: 7). زندگی امروزی بشر روز به روز پیچیدهتر می شود و خطرات متعددی تندرستی و زندگی انسانها را تهدید می کند. رفتارها، عادات و روش زندگی از اهمیت بسیاری برخوردار است. شکی نیست که اکثر بیماریها علاوه بر علل بیولوژیکی، دارای علل اقتصادی، اجتماعی و رفتاری نیز میباشند. از این رو، نقش مهارت های فردی و ارتباطی، به همراه مهارت های خلاقیت و گفتگو در زندگی و در عصر حاضر بیشتراحساس می شود(فولادی، 1383: 24).
همانگونه که هیچ انسانی را نمیتوان بدون«شخصیت» محسوب کرد، به همان ترتیب هیچ انسانی را بدون عزتنفس یا حرمت خود[1] نمیتوان در نظر گرفت(سولیوان[2]، 1953). جامعهای که افراد آن از عزتنفس بالاتر برخوردارند، در مقابل انواع مشکلات و مسائل زندگی، تنیدگیهای روانشناختی، تهدیدها و حوادث ناگوار طبیعی و بیمارهای روانی مقاوم و پایدار خواهد بود و این امر شکوفایی استعدادهای نهفته، خلاقیت و پیشرفتهای فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی را به دنبال خواهد داشت. اکثر صاحب نظران برخورداری از عزتنفس را عامل مرکزی و اساسی سازگاری عاطفی و اجتماعی افراد میدانند(حسنزاده، 1378: 93). مککی و فانینگ[3](2000)، عزتنفس را به عنوان یک امر لازم هیجانی، مؤلفهای که برای بقای روانی ضروری است، توصیف کرده اند. آنان اظهار میدارند که بدون مقداری ارزش خود و به دنبال آن بسیاری از نیازهای اساسی که برآورده نمیشوند، زندگی ممکن است بسیار دردناک باشد(به نقل از صاحب الزمانی، 1388).
اضطراب اجتماعی(هراس اجتماعی[4])، یکی از انواع اختلالات اضطرابی است و امروزه توجه بسیاری از کارشناسان را به عنوان یک اختلال
گسترده و قابل درمان، به خود جلب کرده است. افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی طی تعاملات اجتماعیشان، تصورات منفی از خودشان دارند که به خاطر این تصورات، به طور ضعیفی عمل کرده و نشانه های اضطرابی را تجربه می کنند. این تصورات تحریف شده منفی از خود باعث کاهش کیفیت روابط و تجربه اضطراب در آنها می شود و با میزان تجارب اجتماعی ناراحت کننده در ارتباط است(طهماسبی، 1384).
انسان دنیای امروز، به لحاظ پیچیدگیهای زندگی، وسعت و سرعت تغییرات با چالشهای فراوانی رو بهروست. از چالشها و بحرانهای مطرح میتوان به مواردی همچون چالش بین جهانی شدن و بومی ماندن، بحران جمعیت، بحران سلامتی و تغذیه، دگرگونیهای فناوری و شرایط حرفهای، اثرات فناوری نوین ارتباطی بر مهارت های اجتماعی و اخلاقیات، مشکلات خانوادگی، اشتغال والدین در بیرون از منزل و… اشاره کرد، هریک از این بحرانها مشکلاتی را بر چگونگی زندگی افراد و رفتارهای اجتماعی و فردی آنها تحمیل میکند. بنابراین چگونگی رویارویی با مسائلی همچون مسائل فوق، و نیز تربیت انسانهای متعهد به خواستها، ارزشها، و آرمانهای جامعه، پیشبینیها و برنامه ریزیهای خاصی را میطلبد. در این راستا برنامه آموزش مهارت های زندگی جزئی از یک برنامه گسترده جهانی است که برای بهبود وضعیت سلامت، بهداشت مدارس و بالا بردن قابلیتها و ظرفیتهای روانی- اجتماعی افراد برای مقابله با چالشها و مسائل روزمره زندگی با حمایت سازمانهای بین المللی نظیر یونیسف و سازمان جهانی بهداشت طراحی گردیده و در نظامهای تربیتی اکثر کشورهای جهان به اجرا درآمده است(خسروی و همکاران، 1388). متخصصان علوم رفتاری معتقدند، یکی از مؤثرترین برنامه هایی که به افراد کمک می کند تا زندگی بهتر و سالمتری داشته باشند، برنامه آموزش مهارت های زندگی است(فلاح زاده، 1388).
به منظور توسعه، گسترش بهداشت جسمی و روانی و مقابله با برخی از مشکلات بهداشتی، طرح رابطان بهداشت با هدف جلب مشارکت مردمی و رفع مشکلات بهداشتی مناطق شهری و روستایی، بخصوص نواحی حاشیه شهرها در سطح کشور به اجرا درآمده و گامهای نخستین این رویکرد نتایج رضایت بخشی به همراه داشته است. اجرای این برنامه نه تنها وسیلهای برای دستیابی به اهداف بهداشتی است، بلکه زمینه ساز رسیدن به توسعه مداوم و پایدار در جوامع بشری است و به همین دلیل باید طرح رابطان را در چارچوبی گستردهتر از یک برنامه بهداشتی دید(فاتحی، 1388: 1).
تحقیق حاضر به بررسی تأثیر آموزش مهارت جرأتورزی بر اضطراب اجتماعی و عزتنفس رابطان بهداشتی می پردازد. بنابراین با توجه به نقش مهم رابطان بهداشت در توسعه بهداشت جسمی و روانی، توجه به این گروه و آموزش مهارت های زندگی به آنان ضروری به نظر میرسد.
1 – self-esteem
[2] – Sullivan
[3] – Mackay & Faning
4 -Social Phobia
فرم در حال بارگذاری ...