…………………………………………………………………………………………………………………….105
5-2. یافته های تحقیق………………………………………………………………………………………………………..107
5-2-1. نتایج…………………………………………………………………………………………………………………..107
5-2-2. آزمون فرضیات تحقیق…………………………………………………………………………………………..110
5-3. راهکارهای پیشنهادی………………………………………………………………………………………………..111
5-3-1. راهکارهای ارتقاء و بهبود کیفیت محیط مسکونی در روستاهای
ادغام شده (در شهر سنندج)………………………………………………………………………………………………111
پیوست: پرسشنامه…………………………………………………………………………………………………………….113
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول (1-1): مهمترین مطالعات خارجی در رابطه با موضوع مورد مطالعه…………………………………….7
جدول (1-2): مهمترین مطالعات داخلی در رابطه با موضوع مورد مطالعه……………………………………….8
جدول (2-1): گونه شناسی تفکرات حاکم بر تعاریف کیفیت محیط سکونت……………………………….20
جدول (4-1): تغییرات جمعیت و مساحت شهر سنندج طی دوره 1385-1355……………………………51
جدول (4 -2): روستاهای ادغام شده در بافت شهر سنندج طی دوره 1385- 1355……………………….54
جدول (4-3): تغییرات تعداد و نرخ رشد جمعیت روستاهای
حسن آباد و نایسر (دوره 1385-1355)………………………………………………………………………………….57
جدول (4-4): توزیع جنسیت مخاطبان…………………………………………………………………………………..66
جدول (4-5): توزیع سنی مخاطبان……………………………………………………………………………………….67
جدول (4-6): وضعیت تاهل مخاطبان……………………………………………………………………………………67
جدول (4-7): وضعیت تحصیلات مخاطبان……………………………………………………………………………68
جدول (4-8): وضعیت اشتغال مخاطبان…………………………………………………………………………………69
جدول (4-9): وضعیت مالكیت واحد مسكونی مخاطبان…………………………………………………………..70
جدول (4-10): میزان متوسط درآمد خانوار در ماه……………………………………………………………………71
جدول (4-11): مدت زمان سکونت در واحد مسكونی……………………………………………………………..71
جدول (4-12): یافته های توصیفی کیفیت شاخص سازمان دسترسی و فضایی………………………………73
جدول (4-13): یافته های توصیفی کیفیت شاخص دسترسی به امکانات و خدمات………………………..74
جدول (4-14): یافته های توصیفی کیفیت شاخص محیط اجتماعی……………………………………………..75
جدول (4-15): یافته های توصیفی کیفیت شاخص بهداشت محیط……………………………………………..76
جدول (4-16): یافته های توصیفی کیفیت شاخص امکانات داخلی واحدهای مسکونی………………….77
جدول (4-17): یافته های توصیفی کیفیت شاخص امکانات خارجی واحدهای مسکونی………………..77
جدول (4-18): یافته های توصیفی کیفیت شاخص سازمان دسترسی و فضایی………………………………78
جدول (4-19): یافته های توصیفی کیفیت شاخص دسترسی به امکانات و خدمات………………………..79
جدول (4-20): یافته های توصیفی کیفیت شاخص محیط اجتماعی……………………………………………..80
جدول (4-21): یافته های توصیفی کیفیت شاخص بهداشت محیط……………………………………………..81
جدول (4-22): یافته های توصیفی کیفیت شاخص امکانات داخلی واحدهای مسکونی………………….82
جدول (4-23): یافته های توصیفی کیفیت شاخص امکانات خارجی واحدهای مسکونی………………..82
جدول (4- 24): مقایسه سطح کیفیت سازمان دسترسی و فضایی در وضع موجود با حد متوسط……………………………………………………………………………………………………………………………..84
جدول (4- 25): مقایسه سطح کیفیت دسترسی به امکانات و خدمات در وضع
موجود با حد متوسط………………………………………………………………………………………………………….84
جدول (4-26): مقایسه سطح کیفیت محیط اجتماعی در وضع موجود با حد متوسط……………………..85
جدول (4-27): مقایسه سطح کیفیت بهداشت محیط در وضع موجود با حد متوسط………………………85
جدول (4-28): مقایسه سطح کیفیت امکانات داخلی واحد مسکونی در وضع
موجود با حد متوسط ………………………………………………………………………………………………………….86
جدول (4-29): مقایسه سطح کیفیت امکانات خارجی واحد مسکونی در وضع
موجود با حد متوسط…………………………………………………………………………………………………………..86
جدول (4-30): مقایسه سطح کیفیت محیط مسکونی روستاهای ادغام شده در شهر
سنندج بر اساس شاخص های اصلی……………………………………………………………………………………..88
جدول (4- 31): نتایج آنالیز واریانس برای مقایسه میانگین کیفیت سازمان دسترسی
و فضایی……………………………………………………………………………………………………………………………88
جدول (4- 32): نتایج آنالیز واریانس برای مقایسه میانگین دسترسی به امکانات
و خدمات………………………………………………………………………………………………………………………….89
جدول (4- 33): نتایج آنالیز واریانس برای مقایسه میانگین محیط اجتماعی…………………………………..89
جدول (4- 34): نتایج آنالیز واریانس برای مقایسه میانگین بهداشت محیط…………………………………..90
جدول (4- 35): نتایج آنالیز واریانس برای مقایسه میانگین امکانات داخلی
واحدهای مسکونی……………………………………………………………………………………………………………..90
جدول (4- 36): نتایج آنالیز واریانس برای مقایسه میانگین امکانات خارجی
واحدهای مسکونی……………………………………………………………………………………………………………..91
جدول (4- 37): ضرایب بتای زیرشاخص های عینی محیط مسکونی روستاهای
ادغام شده در شهر سنندج……………………………………………………………………………………………………92
جدول (4- 38) ضرایب بتای زیرشاخص های ذهنی محیط مسکونی روستاهای
ادغام شده در شهر سنندج……………………………………………………………………………………………………93
جدول (4- 39): ضرایب بتای شاخص های سازنده کیفیت محیط مسکونی
روستاهای ادغام شده…………………………………………………………………………………………………………..94
جدول (4- 40): میزان تاثیر متغیرهای اجتماعی- اقتصادی بر روی ادراك كیفیت
محیط مسکونی ساکنان……………………………………………………………………………………………………….97
جدول (4- 41): نتایج شاخص KMO……………………………………………………………………………………………………………98
جدول (4-42): نتایج حاصل از دسته بندی سوالات مربوط به شاخص های ذهنی
کیفیت محیط مسکونی………………………………………………………………………………………………………..98
ادامه جدول (4-42): نتایج حاصل از دسته بندی سوالات مربوط به شاخص های
ذهنی کیفیت محیط مسکونی……………………………………………………………………………………………….99
ادامه جدول (4-42): نتایج حاصل از دسته بندی سوالات مربوط به شاخص های
ذهنی کیفیت محیط مسکونی……………………………………………………………………………………………..100
جدول (4-43): نتایج حاصل از دسته بندی سوالات مربوط به شاخص های عینی
کیفیت محیط مسکونی……………………………………………………………………………………………………..101
جدول (5-1): وضعیت کیفیت محیط مسکونی شاخص ها و زیرشاخص های
مدل نظری……………………………………………………………………………………………………………………..108
جدول (5-2): میزان اهمیت شاخص ها و زیرشاخص های سازنده کیفیت
محیط مسکونی…………………………………………………………………………………………………………………109
فهرست نمودار
عنوان صفحه
نمودار (4-1): توزیع جنسیت مخاطبان…………………………………………………………………………………..66
نمودار (4-2): توزیع سنی مخاطبان……………………………………………………………………………………….67
نمودار (4-3): وضعیت تاهل مخاطبان……………………………………………………………………………………68
نمودار (4-4): وضعیت تحصیلات مخاطبان……………………………………………………………………………69
نمودار (4-5): وضعیت اشتغال مخاطبان…………………………………………………………………………………70
نمودار (4-6): وضعیت مالكیت واحد مسكونی مخاطبان…………………………………………………………..70
نمودار (4-7): میزان متوسط درآمد خانوار در ماه……………………………………………………………………..71
نمودار (4-8): مدت زمان سکونت در واحد مسكونی……………………………………………………………….72
نمودار (4-9): وضعیت كیفیت محیط مسکونی در دو روستای حسن آباد و نایسر………………………….83
نمودار (4-10): ضرایب اهمیت شاخص ها و زیرشاخص های سازنده کیفیت محیط
مسکونی روستاهای ادغام شده در شهر سنندج…………………………………………………………………………95
نمودار (5-1): اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………107
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل (2-1): چهارچوب كیفیت زندگی…………………………………………………………………………………16
شکل (2-2): مولفه های موثر بر کیفیت محیط…………………………………………………………………………18
شکل (2-3): متغیرهای موثر بر رضایت مندی سکونتی……………………………………………………………..24
شکل (2-4): مدل رضایت مندی محیط مسکونی……………………………………………………………………..25
شکل (2-5): مولفههای سه گانه کیفیت طراحی محیطهای مسکونی در مدل کانتر…………………………30
شکل (2-6): ماهیت سلسله مراتبی کیفیت محیط مسکونی از دیدگاه سیاست گذاران…………………….31
شکل (2-7): مدل نظری و پایه ارزیابی مفهوم کیفیت محیط مسکونی در روستاهای
ادغام شده در شهر سنندج…………………………………………………………………………………………………….36
شکل (3-1): فرایند انجام تحقیق…………………………………………………………………………………………..42
شکل (3-2): چهارچوب ارزیابی مفهوم کیفیت محیط مسکونی………………………………………………….43
فهرست تصاویر
عنوان صفحه
تصویر (4-1): نمایی از ساخت و سازهای جدید در روستای نایسر با استفاده
از مصالح و معماری غیربومی……………………………………………………………………………………………….58
تصویر (4-2): نمایی از ساخت و سازهای جدید در روستای حسن آباد با استفاده
از مصالح و معماری غیربومی……………………………………………………………………………………………….58
تصویر (4-3): نمایی از تفکیک زمینهای اطراف روستای حسن آباد…………………………………………..59
تصویر (4-4): شکل گیری برخی خدمات و امکانات جدید در روستاهای مورد مطالعه…………………..60
فهرست نقشهها
عنوان صفحه
نقشه (4-1): موقعیت نسبی روستاهای مورد مطالعه………………………………………………………………….56
نقشه (4-2): کاربری اراضی روستای نایسر……………………………………………………………………………..61
نقشه (4-3): کاربری اراضی روستای حسن آباد……………………………………………………………………….62
بیان مساله
توسعه بیرویه و شتابان در نیمه دوم قرن بیستم به ویژه در کشورهای در حال توسعه، یکی از عوامل اصلی در هدفگذاری ابعاد کمی نیازهای ساکنین بوده، به طوری که این امر عاملی بر تشدید بیتوجهی برنامه ریزان و سیاست گذاران به مقوله و ابعاد کیفی محیطهای شهری بوده است. از طرف دیگر به دلیل توجه زیاد به ابعاد پایداری محیطی و کیفیت زندگی و اجتماعات سالم در سالهای اخیر محفل بحث و بررسی ابعاد کیفی محیطهای سکونتی شهری به شدت داغ شده(رفیعیان و عسگری، 1386: 1) و كیفیت محیط شهری، به یكی از دغدغههای نوین نهادهای مدیریت و برنامه ریزی شهری در سالهای اخیر تبدیل شده است. در چنین بستر و زمینهای رویکرد «سنجش کیفیت محیط سکونت» به عنوان رهیافتی جویای دستیابی به هدف «حیات مطلوب شهری» از سوی جمع کثیری از اندیشمندان حوزه های مختلف علمی نظیر شهرسازی، جامعه شناسی و علوم سیاسی مورد تأکید قرار گرفته است(امین صالحی، 1387: 1). امروزه كیفیت زندگی به عنوان عنصری كلیدی در سیاستگذاری و بررسی سیاستهای حوزه عمومی مورد بحث قرار می گیرد و روابط میان عوامل عینی و ذهنی، سطوح عملكرد، نیاز های اجتماعی و میزان دستاوردهای آن برای افراد در زمینه های بهداشت، آموزش، رفاه اقتصادی، شادكامی، توانایی انجام كارها و كنترل داشتن بر موقعیت ها و فرصت های زندگی، توسط محققان با روشهای مختلف مورد پژوهش قرار گرفته است((Massam, 2002: 141. اهمیت محیطهای مسکونی شهری به عنوان سکونتگاه اصلی مردم، روز به روز در حال افزایش است. به طوری که این محیطها در وهلهی اول ابزار مهمی برای توسعه انواع شاخص های زندگی (سلامت، خانواده، کار و یا فراغت) را فراهم میآورند. دوم این که، جمعیت زیادی در نواحی به شدت شهرنشین زندگی می کنند و یا در آیندهای نزدیک زندگی خواهند کرد. سرانجام، محیطهای شهری، نواحی هستند که در آن مردم با انواع مخاطرات محیطی، همچون سروصدا، بو، آلودگی هوا، مخاطرات ایمنی خارجی، شلوغی و ازدحام، زباله، و یا فقدان تسهیلات و خدمات مواجه میشوند. اثرات مضر سلامتی این شرایط بر انسان معمولاً آزردگی نامیده می شود. آزردگی به دلیل تحت تأثیر قرار دادن جمعیت زیادی، همواره مورد بحث و نگرانی است. به همین دلیل، مدیریت کیفیت محیطهای مسکونی شهری از اهمیت حیاتی برخوردار است. اولین گام به سوی این امر، سنجش و ارزیابی کیفیت محیط شهری است(رفیعیان و مولودی، 1390: 15). یک محیط مسکونی با کیفیت القاکننده حس رفاه و رضایت مندی به ساکنین از طریق خصوصیات کالبدی، اجتماعی یا نمادین است. چنین محیطی متضمن زندگی با کیفیت و پشتیبان اصلی فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. به طوری که امروزه ارتقای کیفیت محیط سکونت به یکی از اهداف اساسی سیاست گذاری و برنامه ریزی شهری بدل شده است(امین صالحی، 1387: 15). رضایت مندی از محیط مسکونی به میزان رضایت در دو معیار واحدهای مسکونی و واحدهای همسایگی به صورت مستقیم و ویژگی های شخصی، فرهنگی، اجتماعی و.. مخاطب به طور غیر مستقیم بستگی دارد. در مدل های تجربی تحقیقات مربوط به سنجش کیفیت و رضایت مندی سکونتی، میزان رضایت از واحدهای سکونتی به عنوان یکی از معیارهای اصلی مطرح شده که به عنوان عامل سازنده خود نظیر تسهیلات، ویژگی های کالبدی، امکان توقف وسیله نقلیه، شرایط داخلی، تسهیلات بیرونی، واحد، هزینه ها تقسیم شده است(Ha & Weber, 1994: 55).
فرم در حال بارگذاری ...