وبلاگ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..255

 

5-2 خلاصه ای از یافته های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………….255

 

5-3آزمون فرضیات ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………256

 

5-3-1 فرضیه اول …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………256

 

5-3-2 فرضیه دوم……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….262

 

5-3-3فرضیه سوم ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………263

 

5-4-نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………264

 

5-5پیشنهادات ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………266

 

منابع  ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….268

 

پیوست ها…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….287

 

 

 

فهرست جداول

 

جدول شماره (1-2) :طبقه بندی کشورهای اروپایی برحسب مدل حکومت محلی ………………………………………………..42

 

جدول (2-2) مقایسه ویژگی های اصلی حکومت و حکمروایی……………………………………………………………………………..60

 

جدول (3-2) شاخص های حکمروایی در دیدگاه های مختلف……………………………………………………………………………. 67

 

جدول (4-2)ابعاد مختلف حکمروایی شهری……………………………………………………………………………………………………. 74

 

جدول (5-2)مفهوم مشارکت از دیدگاه صاحب نظران………………………………………………………………………………………. 96

 

جدول شماره (6-2) مدل آرنشتاین از مشارکت شهروندان………………………………………………………………………………. 106

 

جدول(7-2): تفاوت های مشارکت عمومی و برنامه ریزی مشارکتی………………………………………………………………….. 116

 

جدول (8-2) مراحل تحول مدیریت کلان شهری……………………………………………………………………………………………. 143

 

جدول (9-2)وضعیت موجود نظام مدیریت فضایی در ایران……………………………………………………………………………….154

 

جدول (10-2) روند شکل گیری حکمرانی خوب در اسناد فرادست نظام جمهوری اسلامی ایران…………………………………………. 162

 

جدول شماره) 1-3( : موقعیت و حدود جغرافیایی شهر مشهد………………………………………………………………………….. 170

 

جدول (2-3).مشخصات کلی مناطق 13 گانه شهر مشهد………………………………………………………………………………….180

 

جدول (1-4):فراوانی افراد موردمطالعه در گروه شهروندان………………………………………………………………………………..204

 

جدول (2-4):فراوانی افراد موردمطالعه در گروه مدیران………………………………………………………………………………….. 205

 

جدول(3-4)  بررسی نسبت پاسخگویان برحسب سن …………………………………………………………………………………….206

 

جدول (4- 4)بررسی نسبت پاسخگویان برحسب جنس………………………………………………………………………………… 208

 

جدول (5-4)توزیع نسبت پاسخگویان برحسب میزان تحصیلات……………………………………………………………………… 211

 

جدول (6-4)توصیف وضعیت شغلی شهروندان مناطق 4و8 ……………………………………………………………………………..213

 

جدول(7-4)، میانگین وضعیت در آمد شهروندان مناطق 4 و 8 شهر مشهد ………………………………………………………214

 

جدول (8-4 )توزیع درصدی پاسخگویان مناطق 4 و8 برحسب متغیر مشارکت……………………………………………….. 216

 

جدول (9-4 ) توزیع درصدی پاسخگویان مناطق 4 و8 برحسب متغیر شفافیت………………………………………………….221

 

جدول (10-4 ) توزیع درصدی پاسخگویان مناطق 4 و8 برحسب متغیربینش راهبردی………………………………………225

 

جدول (11-4) توزیع درصدی پاسخ مدیران برحسب متغیرمشارکت……………………………………………………………….. 228

 

جدول (12-4) توزیع درصدی پاسخ مدیران برحسب متغیرشفافیت…………………………………………………………………231

 

جدول (13-4) توزیع درصدی پاسخ مدیران برحسب متغیربینش راهبردی………………………………………………………233

 

جدول (14-4)، پایایی پرسشنامه شهروندان…………………………………………………………………………………………………..236

 

جدول (15-4)، پایایی پرسشنامه مدیران……………………………………………………………………………………………………….237

 

جدول (16-4)، وضعیت توزیع طبیعی متغیرهای حکمروایی……………………………………………………………………………238

 

جدول (17-4) تفاوت بین حکم روایی از دیدگاه شهروندان و مقدار متوسط………………………………………………………240

 

جدول (18-4) تفاوت بین حکم روایی از دیدگاه شهروندان مناطق( 4و8 )و مقدار متوسط…………………………………240

 

جدول (19-4) تفاوت بین حکم روایی از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط……………………………………………..241

 

جدول (20-4)تفاوت بین شاخص مشارکت از دیدگاه شهروندان (4و8)و مقدار متوسط……………………………………..242

 

جدول (21-4) تفاوت بین شاخص شفافیت از دیدگاه شهروندان (4و8)و مقدار متوسط………………………………………242

 

جدول (22-4) تفاوت بین شاخص بینش راهبردی از دیدگاه شهروندان(4 و8) و مقدار متوسط…………………………..243

 

جدول (23-4) تفاوت بین شاخص مشارکت از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط…………………………………….244

 

جدول (24-4) تفاوت بین شاخص شفافیت از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط………………………………………244

 

جدول (25-4) تفاوت بین شاخص بینش راهبردی از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط…………………………….245

 

جدول (26-4)، نتایج آزمون t مستقل در مورد مقایسه شاخص شفافیت حکمروایی از دیدگاه شهروندان

 

در مناطق 8 و 4 شهر مشهد………………………………………………………………………………………………………………………….246

 

جدول (27-4)، نتایج آزمون t مستقل در مورد مقایسه شاخص بینش راهبردی حکمروایی از دیدگاه

 

شهروندان  در مناطق 8 و 4 شهر مشهد……………………………………………………………………………………………………….. 246

 

جدول (28-4)، نتایج آزمون t مستقل در مورد مقایسه شاخص مشارکت حکمروایی از دیدگاه شهروندان

 

در مناطق 8 و 4 شهر مشهد…………………………………………………………………………………………………………………………247

 

جدول (29-4) ساز مان های دخیل در مدیریت شهر مشهد…………………………………………………………………………………248

 

جدول( 1-5) تفاوت بین وضعیت حکم روایی از دیدگاه شهروندان و مقدار متوسط(حداقل میانگین 3)………………..257

 

جدول (2-5) تفاوت بین حکم روایی از دیدگاه شهروندان مناطق( 4و8 )و مقدار متوسط……………………………………258

 

جدول (3-5) تفاوت بین حکم روایی از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط………………………………………………258

 

جدول (4-5) تفاوت بین شاخص مشارکت از دیدگاه شهروندان (4و8)و مقدار متوسط………………………………………259

 

جدول (5-5) تفاوت بین شاخص شفافیت از دیدگاه شهروندان (4و8)و مقدار متوسط………………………………………..259

 

جدول (6-5) تفاوت بین شاخص بینش راهبردی از دیدگاه شهروندان(4 و8) و مقدار متوسط………………………………260

 

جدول (7-5) تفاوت بین شاخص مشارکت از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط………………………………………..261

 

جدول (8-5) تفاوت بین شاخص شفافیت از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط…………………………………………261

 

جدول (9-5) تفاوت بین شاخص بینش راهبردی از دیدگاه مسئولین شهری و مقدار متوسط………………………………262

 

جدول (10-5)، نتایج آزمون t مستقل در مورد مقایسه شاخص شفافیت حکمروایی از دیدگاه شهروندان در مناطق 8 و 4 شهر مشهد……………………………………………………………………………………………………………………………………………….263

 

جدول(11-5)، نتایج آزمون t مستقل در مورد مقایسه شاخص بینش راهبردی حکمروایی از دیدگاه شهروندان  در مناطق 8 و 4 شهر مشهد………………………………………………………………………………………………………………………………263

 

جدول (12-5)، نتایج آزمون t مستقل در مورد مقایسه شاخص مشارکت حکمروایی از دیدگاه شهروندان  در مناطق 8 و 4 شهر مشهد…………………………………………………………………………………………………………………………………………….264

 

فهرست نمودارها

 

نمودار(1-1)ساختار کلی پایان نامه……………………………………………………………………………………………………………………..20

 

نمودار(1-2):نظام پیشنهادی مدیریت مجموعه های شهری در نظام مدیریت شهری کشور……………………………………45

 

نمودار(2-2): ارتباط و وظایف دولت , بخش خصوصی و جامعه مدنی در مدل حکمروایی……………………………………….55

 

نمودار (3-2):روابط کنشگران شهری ……………………………………………………………………………………………………………….56

 

نمودار (4-2)عوامل موثر برمیزان مشارکت افراد ……………………………………………………………………………………………….98

 

 

نمودار(5-2)مراحل برنامه ریزی راهبردی………………………………………………………………………………………………………..123

 

نمودار(6-2)مراحل برنامه ریزی راهبردی…………………………………………………………………………………………………………125

 

نمودار (7-2)مراحل برنامه ریزی راهبردی……………………………………………………………………………………………………….126

 

نمودار (8-2)مراحل برنامه ریزی راهبردی……………………………………………………………………………………………………….127

 

نمودار (9-2)مراحل برنامه ریزی راهبردی………………………………………………………………………………………………………..127

 

نمودار (10-2)ارزیابی شاخص های موثر در پیاده ساری مفهوم حکمروایی خوب شهری……………………………………….166

 

نمودار(1-3) مقایسه رشد جمعیت و مساحت شهر مشهد بین سال­های 1385-1270………………………………………… 177

 

نمودار:(1-4)توزیع نسبت پاسخگویان(شهروندان مناطق 4و8 ) برحسب سن…………………………………………………207

 

نمودار :(2-4)توزیع نسبت پاسخگویان (مدیران )برحسب سن………………………………………………………………………… 207

 

نمودار(3-4) توزیع نسبت پاسخگویان (شهروندان )برحسب جنس…………………………………………………………………. 209

 

نمودار (4-4) توزیع نسبت پاسخگویان (مدیران )برحسب جنس……………………………………………………………………… 209

 

نمودار (5-4)توزیع نسبت پاسخگویان (شهروندان ) برحسب تحصیلات…………………………………………………………….211

 

نمودار (6-4)توزیع نسبت پاسخگویان (مدیران )برحسب تحصیلات………………………………………………………………….212

 

نمودار(7-4)وضعیت شغلی شهروندان مناطق 4و8…………………………………………………………………………………………. 213

 

نمودار(8-4):  در آمد شهروندان مناطق 4 و 8 شهر مشهد………………………………………………………………………………214

 

نمودار(9-4) :توزیع نسبت مدیران برحسب رده سازمانی………………………………………………………………………………..215

 

نمودار (10-4)مقایسه میانگین گویه ها ی مشارکت در منطقه4 ………………………………………………………………………. 219

 

نمودار (11-4)مقایسه میانگین گویه های مشارکت در منطقه 8 ………………………………………………………………………..220

 

نمودار (12-4) مقایسه میانگین گویه های شاخص شفافیت در منطقه 4 …………………………………………………………. 223

 

نمودار (13-4) مقایسه میانگین گویه های شاخص شفافیت در منطقه 8 ………………………………………………………..  224

 

نمودار (14-4)مقایسه میانگین گویه های شاخص بینش راهبردی در منطقه4……………………………………………………226

 

نمودار (15-4)مقایسه میانگین گویه های شاخص بینش راهبردی در منطقه 8…………………………………………………. 227

 

نمودار (16-4) مقایسه میانگین گویه های شاخص مشارکت در گروه مدیران……………………………………………………. 230

 

نمودار (17-4)مقایسه میانگین گویه های شاخص شفافیت در گروه مدیران ……………………………………………………..232

 

نمودار (18-4)مقایسه میانگین گویه های شاخص بینش راهبردی در گروه مدیران……………………………………………234

 

نمودار(19-4): توصیف شاخص های حکم روایی از دیدگاه شهروندان مناطق 4و8 شهر مشهد…………………………..235

 

نمودار (20-4)توصیف شاخص های حکم روایی از دیدگاه مدیران…………………………………………………………………….235

 

فهرست اشکال

 

شکل (1-2):ساخت الگوی حکمرانی خوب………………………………………………………………………………………………………… 71

 

 

 

شکل(2-2) اهداف حکمروایی خوب…………………………………………………………………………………………………………………75

 

شکل (3-2)رویکرد های ناظر برمشارکت شهروندان دراداره امور شهرها……………………………………………………………104

 

شکل(3-2). اشکال مختلف مشارکت در نظریه دیوید دریکسل…………………………………………………………………………107

 

 

 

فهرست نقشه ها

 

نقشه (1-3):موقعیت جغرافیایی مشهد…………………………………………………………………………………………………………….170

 

نقشه (2-3):مناطق 13 گانه شهر مشهد……………………………………………………………………………………………………….. 181

 

نقشه (3-3). محدوده قانونی منطقه چهار شهر مشهد ………………………………………………………………………………….   184

 

نقشه (4-3). محدوده قانونی منطقه هشت شهر مشهد…………………………………………………………………………………..  185

 

  

 

پیشگفتار           

 

شهر ها و به خصوص کلان شهر های بزرگ معاصر با تمام پیچیدگی ها و مصنوع بودنشان مهمترین و شگفترین دستاوردهای انسان هستند و از این رو شهر ها را کارگاه های تمدن و ماورای طبیعی انسان متمدن باید به حساب آورد ( زیاری ،1392، 51). با رشد و توسعه روز افزون شهرنشینی در دهه های اخیر در کشور مان ،ضروت اتخاذ رویکردی جدید به مسائل و پیامدهای شهرنشینی لازم و ضروری می نماید .همپای تحولات بنیادین اجتماعی در کشور و ایجاد پارامترهای نوین در مدیریت دولتی در سطح جهانی که با ظهور مدیریت دولتی نوین کامل گشت ،تغییرات بسیار سریع عصر تکنولوژی سبب گردید تا لزوم هماهنگ سازی میان این تغییرات و بهر مندی از مزایای تکنولوژیک بیش از پیش مشخص شود .بدین ترتیب مفهوم حکمرانی خوب در اواخر دهه 90 توانست در ادبیات مربوطبه توسعه جایی برای خود پیدا کند . مفهوم حکمرانی پیچیده ومناقشه برانگیز است .از نظر برنامه ی توسعه سازمان ملل متحد (UNDP)حکمرانی عبارتست از استفاده از اختیارات قانونی در حوزه های سیاسی ،اقتصادی و مدیریتی (اجرایی )برای اداره امور کشور در همه ی سطوح آن .حکمرانی در بر گیرنده سازو کار ها ،فرایند ها و نهادهایی است که از طریق آنها شهروندان منافع خود را مطالبه می نمایند ،حقوق قانونی خود را می طلبند و اختلاف خود را حل و فصل می نمایند .پژوهش حاضر در راستای ارزیابی وضعیت حکمروایی شهری در مشهد در مناطق چهار و هشت در پنج فصل به شرح ذیل تهیه گردیده است ؛در فصل اول به کلیات تحقیق پرداخته شده است . و پس از بیان مساله و ذکر ضورت بررسی آن  ،سوالات ،اهداف ،فرضیات ،پیشینه پژوهش و روش تحقیق آورده شده است .فصل دوم مبانی نظری پژو هش که در پنج بخش مجزا آورده شده است . در بخش اول مباحث مربوط به مدیریت شهری مورد بحث قرار داده و به ذکر تعاریف و مفاهیم مدیریت ،مدیریت شهری و ارتباط آن با برنامه ریزی شهری ،دیدگاه سیستمی در مدیریت شهری ،کاربرد مفهوم یکپارچگی مدیریت سازمانی در مدیریت شهری ،سابقه مدیریت شهری در کشور های مختلف ،مدل مدیریت شهری و به بیان اهداف مدیریت مجموعه شهری در ایران پرداخته شده است . در بخش دوم مباحث مربوط به مفاهیم حکمروایی ،حکمروایی و حکومت ،شاخص های مختلف حکمروایی خوب شهری وابعاد، ،اهداف ،رویکرد ها و استراتژی ها ،مراحل اجرایی حکمروایی خوب شهری و جایگاه حکمروایی شهری در تئوری های پایه حکومت و قدرت شهری بیان شده است. در بخش سوم مباحث مربوط به سه شاخص مشارکت ،شفافیت ،بینش راهبردی مورد بررسی قرارگرفته است .در بخش چهارم مباحث مربوط به حکمروایی مناطق کلان شهری را بیان شده است وبه بررسی وضعیت حکمروایی در کلان شهر های ایران پرداخته شده است و در  بخش پنجم تحلیل مفاهیم حکمروایی دراسناد فرادستی کشور بیان شده است . در فصل سوم ، به محدوده مورد مطالعه تحقیق می پردازد . در این فصل موقعیت و ویژگی های شهر مشهد و ویژگی های اجتماعی – اقتصادی شهر مورد بررسی قرار گرفته است . و در ادامه نیز به معرفی مناطق چها رو هشت شهرداری شهر مشهد و ویژگی های اجتماعی – اقتصادی ،کالبدی و محیطی آن اختصاص یافته است.فصل چهارم ،یا فته های تحقیق آورده شده است . که به دو بخش تقسیم می گردد .بخش اول آمار توصیفی را در برمی گیرید و پس از بررسی پاسخگویان برحسب جنس ،سن ، تحصیلات ووضعیت شغلی ، به تحلیل شاخص های مشارکت ،شفافیت , بینش راهبردی ،از دیدگاه مدیران و شهروندان پرداخته است و در بخش دوم آمار استنباطی مورد بحث قرار گرفته است . ابتدا تحلیل پایایی شاخص های مشارکت ، شفافیت ، بینش راهبردی و آزمون نرمالیته بودن داده هامورد بررسی قرا گرفته و سپس وضعیت حکمروایی خوب شهری(با توجه به این سه شاخص ) در مناطق چها رو هشت ،ومیران برخورداری این مناطق از شاخص های مورد نظر مورد بررسی قرار گرفته است و در انتها تحلیل سوالات باز انجام شده است . یاقته های تحقیق ، آزمون فرضیات ،نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات در فصل پنجم ارائه گردیده است .