کمبود میزان آب آشامیدنی در دسترس و افزایش روزافزون گازهای گلخانهای در جو زمین، سبب شده تا دانشمندان و پژوهشگران به دنبال راهحلی اساسی برای رفع این مشکل باشند؛ زیرا این گازها موجب افزایش دمای سطح زمین و بهتبع آن، آب شدن یخچالهای طبیعی و تبخیر آبهای سطحی خواهند شد.
با توجه به کمبود آب آشامیدنی، محققان در تلاش هستند که برای آبیاری زمینهای کشاورزی یا در کارخانههای صنعتی از پساب های موجود استفاده کنند. اما نمیتوان از فاضلابها بهطور مستقیم استفاده کرد زیرا برخی از آن ها حاوی مواد سمی، خطرناک و مضر برای سلامتی انسان ها و محیط زیست هستند. همچنین بعضی از پسابها را نمیتوان مستقیماً دفن و یا وارد محیطزیست کرد، خصوصاً پساب مربوط به بیمارستانها، کارخانههای مواد شیمیایی و تسلیحات نظامی و شیمیایی زیرا میزان آلایندههای موجود در این پساب بسیار بالاست. با این تفاسیر قبل از استفاده، بایستی تصفیه بر روی آن ها انجام شود و مواد آلاینده، میکروبها و مواد مضر آن ها از بین برود. اما بسته به نوع و کیفیت پساب، روشهای مختلفی ارائهشده است که در این فصل به برخی از آن ها اشاره خواهد شد.
2-1- شناسایی آلاینده فنلی
فنل و ترکیبات فنلی جزء مواد آلی بسیار پایدار بوده و از آلایندههای متداول منابع آبی میباشند. این ترکیبات بطور طبیعی از قطران زغالسنگ و تقطیر بنزین و بهصورت مصنوعی در اثر حرارت دادن سولفات بنزن سدیمی با سود آبدار در فشار بالا تولید میشوند[]. بهطورمعمول، سالانه حدود 6 میلیون تن فنل در سراسر جهان تولید میشود[2]. فنل و مشتقاتش در فاضلابهای صنایع مختلفی از قبیل پالایشگاههای نفت، کورههای زغالسنگ، کک سازیها، کارخانههای پتروشیمی[2]، رزین و پلاستیک، کارخانههای پارچه و چرم، کاغذ و خمیرکاغذ، فرایندهای ریختهگری و کارخانههای بازیافت کائوچو حضور داشته و عمدتاً از طریق تخلیه فاضلابهای این صنایع وارد محیط میشوند[3].
میزان فنل در پساب صنایع مختلف، در جدول 1‑1 گزارششده است.
فنل حتی با غلظتهای کم نیز به زندگی ماهیها آسیب می رساند[5]، بطوریکه محدوده سمیت این آلاینده برای انسان بین mg/l 24-10، برای ماهیها بین mg/l 25-9 و غلظت کشنده در خون برابر با mg/l 150 است[6]. سازمان بهداشت جهانی[1]، حداکثر غلظت مجاز فنل در
آب آشامیدنی را mg/l 1 تعیین کرده است[7].
مسمومیت انسان توسط فنل سبب بروز سردرد و سرگیجه، حالت تهوع، اشکال در بلعیدن غذا، آسیب کبدی، غش و … خواهد شد[8].
در جدول 1‑2، خواص فیزیکی و شیمیایی این آلاینده ذکرشده است.
3-1- روش های حذف فنل
روشهای مرسوم تصفیه پسابهای حاوی ترکیبات فنلی، به 3 دسته تقسیم میشوند[10]:
1- فیزیکی
2- شیمیایی
3- بیولوژیکی
از این میان، تصفیه فیزیکی بهعنوان مؤثرترین و رایجترین روش برای حذف ترکیبات فنلی مورد استفاده قرار میگیرد.
1-3-1- جذب سطحی
از میان روشهای حذف، جذب سطحی یکی از سادهترین و درعینحال پرکاربردترین روشهای موجود است. بررسیها نشان داده که تصفیه پساب حاوی ترکیبات فنلی توسط کربن فعال، یکی از روشهایی است که دارای پتانسیل بالایی در تصفیه دارد[8, 11, 12].
کربن فعال پودری[1] در مقایسه با کربن فعال دانهای[2] نرخ جذب بسیار سریعتر و ظرفیت جذب بیشتری (با توجه به افزایش سطح، حجم منافذ و تخلخل) دارد[13]. با توجه به مزایای ذکرشده، عمدتا از کربن پودری در تصفیه آب آشامیدنی، پساب و بخصوص تصفیه آلودگیهای ناگهانی استفاده میشود[14].
مهمترین عامل در روش جذب سطحی، انتخاب جاذب است. بنابراین جستجو برای جاذب کمهزینه و در دسترس باعث شده تا بسیاری از محققان به دنبال مواد طبیعی و مصنوعی بهعنوان جاذب برای روشهای اقتصادی و مؤثر باشند. اخیراً استفاده از جاذبهای آلی به زمینهای جذاب برای پژوهشها تبدیلشده است[15]. اگرچه جاذب مورد استفاده ممکن است با توجه به شرایط عملیاتی و نوع آلاینده متفاوت باشد، اما خواص مؤثر بر بازدهی جاذب عبارتاند از:
1- سطح مؤثر بزرگ
2- همگن بودن اندازه منافذ
3- توانایی جذب انتخابی
4- احیاء آسان و قابلیت چندین بار استفاده
جاذبهای مصنوعی که شرایط ذکرشده را داشته باشند بسیار گرانقیمت بوده و بنابراین استفاده از جاذبهای طبیعی به زمینهای فعال برای پژوهشها تبدیل شده است[16]. از جمله جاذبهایی که برای حذف فنل استفادهشدهاند عبارتاند از: نانو ذرات اکسید آهن، سیلیکا ژل[1]، کربن فعال، رزینهای پلیمری و زئولیتی، نانو ذرات تیتانیوم اکسید، آلومینای فعال، خاکاره[2]، کربن پوسته تمبر هندی[3]، پوسته آناناس[4] و تفاله چای[6].
از جمله مزایای فرایندهای جذب سطحی،سادگی عملیات و میزان جذب بالا است. معایب اصلی این روش، هزینه احیاء بالا و مقاومت مکانیکی ضعیف جاذب ها هستند [17, 18].
[1] Silica gel
[2] Sawdust
[3] Tamarind shell
[4] Pineapple peels
[1] Powdered activated carbon
[2] Granular activated carbon
[1] World Health Organisation (WHO)
: 31
1 مبحث اول: ابطال رأی داوری تجاری در حقوق ایران و قانون نمونه آنسیترال. 31
2 مبحث دوم: بررسی موارد ابطال رأی داوری در قواعد داوری آنسیترال و حقوق ایران. 79
فصل سوم : چگونگی ابطال رأی داور و مرجع صالح جهت رسیدگی به دعوی ابطال
1 مبحث اول: چگونگی ابطال رأی داوری.. 100
2 مبحث دوم: مرجع صالح رسیدگی به ابطال رأی داوری.. 104
3 مبحث سوم: آثار ابطال رأی داوری.. 113
فصل چهارم : نتیجه گیری
نتیجهگیری.. 125
پیشنهادات.. 132
منابع و مآخذ 133
رسیدگی به اختلافات و دعاوی یا از طریق محاکم رسمی دادرسی است که منشأ مشروعیتشان از قانون است و یا توسط شخص یا اشخاصی است که مشروعیتشان برای دادرسی ناشی از تراضی و توافق طرفین دعوی است که رسیدگی از طریق داوری در دسته اخیر جای میگیرد. حلوفصل اختلافات از طریق داوری تجربه موفق بازرگانان و شرکتهای تجاری در حل مناقشات به شیوه مسالمتآمیز و سریع بهحساب میآید که با افزایش روزافزون روابط تجاری و اقتصادی بین اشخاص و دولتها و استفاده از مکانیزم داوری در حل مناقشات با مسائل ناشی همچون اعتراض به رأی داوری و ابطال آن مواجه می شویم. اعتراض و ابطال لازمهاش وجود آیین داوری است تا همانگونه كه آرای صادره از محاكم قابلیت اعتراض و تجدیدنظر دارند آرای اینگونه اشخاص نیز از چنین قابلیتی برخوردار باشد. محکومعلیه رأی داوری در موارد ابطال باید درخواست ابطال رأی کند بدیهی است برای دادن دادخواست ابطال باید جهات آن موجود باشد. آنچه از آن با عنوان جهات ابطال رأی داوری موردبحث قرار میگیرد عبارت است از مواردی که در صورت وقوع آن و یا اثبات آن با مستندات متقن توسط خواهان، حکم صادره در داوری که با رضایت طرفین حل اختلاف به آن واگذار شده است ابطال گردد.
منظور از اعتراض به رای داوران همان درخواست ابطال است که صرف درخواست ابطال موجب توقف اجرا نمیشود و رسیدگی دادگاه همیشه بصورت رد اعتراض یا ابطال رای داوری است؛ دادگاه زمانی که دلایل اعتراض خواهان را قوی ببیند، اجرای رای داوری را متوقف میكند و دادگاه رسیدگی كننده به اعتراض به عنوان مرجع تجدید نظر نسبت به رای شناخته نمیشود.
ابطال رای داور مهمترین مكانیسم اعمال نظارت قضایی دادگاه های ایرانی در آرای داوری ملی میباشد یعنی دعوی ابطال مخصوص آرای داوری ملی است و تنها دادگاهی صلاحیت رسیدگی به دعوی ابطال را دارد كه رای موضوع دعوی ابطال متعلق به نظام حقوقی مقر آن دادگاه باشد و چنانچه این دعوی منجر به ابطال حكم شود علی الاصول این ابطال نه تنها مانع اجرای رای در آن كشور است بلكه اجرای آن در كشورهای دیگر نیز ممتنع میشود.
ابطال رأی داور با عدم قابلیت اجرایی آن رابطه مستقیم دارد و صرف درخواست ابطال رأی داوری، اثری بر توقف اجرای حكم داور ندارد و در صورت اصرار اعتراضکننده مبنی بر اینکه در صورت عدم تعلیق اجرا، زیان وارده قابل جبران نخواهد بود!(مثلاً مال از دست برود) در قبال حکم تعلیق؛ تأمین مناسب درخواست میگردد.
نكته مهمی كه وجود دارد بررسی این مسئله خواهد بود كه در داوریهای بینالمللی كدام دادگاه صلاحیت ابطال رأی داور را دارد آیا تمامی كشورهای جهان میتوانند مدعی صلاحیت برای ابطال رأی داور باشند یا تنها كشوری كه رأی منسوب به آن و متعلق به داوری آن كشور است و ازلحاظ آن كشور رأی داخلی بهحساب میآید صلاحیت رسیدگی به دعوی ابطال رأی را دارد؟
در پایان نامه حاضر؛ بهصورت محتوایی و بر اساس توصیف و تحلیل، موارد ابطال رأی داور که در حقوق ایران و مقررات داوری آنسیترال همسان و شبیه بوده بررسی و همچنین مواردی که در هر یک از قوانین فوق بهصورت اختصاصی موردتوجه بوده است موردبحث و بررسی قرارگرفته است. در ادامه بحث و در فصل سوم، مرجعی که صلاحیت ابطال رأی داور را داشته و آثاری که این ابطال بر جای میگذارد نیز در حقوق ایران و مقررات داوری آنسیترال، بررسی و بیانشده است.
در عصر جهانیشدن اقتصاد و با پیچیدگی روابط تجاری و اقتصادی بین اشخاص و دولتها؛ شیوههای کارآمد و سریع حلوفصل اختلافات احتمالی را پیش از پیش ضروری ساخته است. نظام دادرسی دولتی علیرغم محاسن و امتیازات خاص خود نظیر قاطعیت و برخورداری از ضمانت اجرایی مناسب، به دلیل طولانی بودن روند اجرا و عدم اعتماد اطراف خارجی قرارداد بهنظام حقوقی ملی طرف مقابل، گران بودن، چندمرحلهای بودن رسیدگی و …، کارآمدی لازم را نداشته است ازاینروی مکانیزم حلوفصل اختلافات از طریق داوری تجربه موفق دولتها و تجار در حل مناقشات به شیوه مسالمتآمیز و روش مورد وثوق و سریع بهحساب میآید. ولیکن گاه رأی داوری مورد اعتراض قرارگرفته و درخواست ابطال از طرف یا طرفین دعوی داده میشود. روشن است که اعتراض به رأی داوری و درخواست ابطال آن، زمانی که معترض معتقد باشد در حق او اجحاف شده است و رأی عادلانه نیست! بیانگر اهمیت موضوع است. مواد 33 و 34 قانون داوری تجاری بینالملل ایران، ماده 489 آئین دادرسی مدنی ایران و در مورد اموال دولتی ماده 139 قانون اساسی به این موضوع توجه نمودهاند. لیکن بررسی جهات و فرایند ابطال رأی داوری در حقوقی داخلی ایران و مقایسه آن با قانون نمونه و قواعد داوری آنسیترال که از مهمترین ابزارهای بینالمللی در حلوفصل اختلاف تجاری فیمابین کشورها و تجار و در راستای توسعه همکاریهای اقتصادی و تجاری است موجب تسهیل امور داوری و آگاهی و درنتیجه توافق بیشتر طرفین بر حل مناقشات خود از طریق آن خواهد گردید و احتمال هرگونه اجحاف و نا عدالتی در رأیهای صادره را از بین میبرد و طرفین این حق را پیدا میکنند که در صورت اعتراض به رأی داوری درخواست ابطال آن را نمایند.
در شرع مقدس اسلام برای هر فعلی از افعال انسانها حکمی است. تولد هر انسانی ناشی از پدر و مادری است که او را به وجود آوردهاند. این تولد یک نوع ارتباط طبیعی بین طفل و به وجود آورندگان او ایجاد میکند که در اصطلاح حقوقی نسب نامیده میشود. مبنای نسب قانونی، ازدواج و رابطه مشروع است.بنابراین در زمان انعقاد نطفه، باید رابطه قانونی بین زوجین برقرار باشد.
طفلی که در فاصله بین شش الی 10 ماه از رابطه ایجاد شود، ملحق به شوهر است زیرا فرض بر این است که زن به شوهر خود وفادار بوده است. چنانچه نسب قانونی باشد، قرابت و خویشاوندی ایجاد میکند که این قرابت بر حسب دوری و نزدیکی آثاری را به همراه دارد. این آثار گاهی به صورت حق است مانند حق حضانت و حق ولایت و گاه به صورت تکلیف است مانند تکلیف اطاعت و احترام اولاد نسبت به والدین. نسب در حکم قانون نسبی است که مبنای آن رابطه ناشی از اشتباه و اکراه باشد. نسب غیر قانونی ناشی از رابطه نامشروع است. اثبات نسب مادری در مقایسه با نسب پدری آسان تر است زیرا دوران حاملگی و زایمان به آسانی قابل پنهانکاری و انکار نیست به خصوص که طبق قانون ثبت احوال تولد هرکودکی ظرف 15 روز پس از به دنیا آمدن او باید به یکی از حوزههای ثبت احوال اعلام و برای طفل شناسنامه گرفته شود. این تکلیف در مرحله اول به عهده پدر و در صورت غیبت او با سایرین از جمله جد پدری، مادر، سرپرست و امین طفل خواهد بود. اثبات نسب پدری به خصوص اگر ناشی از یک رابطه قانونی نباشد، مشکل است و به خصوص در ازدواج های شرعی که بدون ضوابط قانونی انجام می پذیرد (مانند صیغه)، دشوارتر است. هر چند امروزه با آزمایش های مدرن پزشکی و تطبیق گروههای خونی از جمله آزمایش H-L-A برای اثبات نسب کمک گرفته می شود.که درمسأله استفاده از رحم جایگزین و انتساب طفل متولد ازرحم جایگزین این آزمایشات ازمهمترین دلایل اثبات نسب محسوب می شود ؛ لذا باید حکم تکلیفی و وضعی آن مشخص گردد. در بحث ناظر وضعیت نسب کودکان متولد از رحم جایگزین ما وارد حکم تکلیفی جواز یا حرمت نمیشویم و فقط به تبیین حکم وضعی طفل متولد از رحم جایگزین در رابطه با نسب پدری و مادری که محور و اساس بحث و بررسیها درباره سایر احکام وضعی طفل مزبور میباشد، میپردازیم. در ابتدای بحث به تبیین ماهیت و مفهوم کلی پیرامون نسب خواهیم پرداخت،چرا که با تبیین ماهیت نسب است که امکان تصمیمگیری دقیق و روشن در مورد رابطة نسب در پدیدة مادر جانشین بوجود میآید.به این ترتیب در این نوشتار مطالب خود را در دو قسمت جداگانه خواهیم آورد. درقسمت اول به بررسی ماهیت نسب و تاریخ نسب شناسی به صورت کلی میپردازیم ودر قسمت دوم به رابطة نسب در حالت استفاده از رحم جایگزین خواهیم پرداخت.سپس به تفصیل به قاعده فراش،نظر کارشناس(دی ان ای)اقرار،قرعه،شهادت شهود و…دیگر طرق اثبات نسب اشاره خواهیم نمود.
تعریف موضوع
نسب به واسطه انعقاد نطفه از نزدیکی زن و مرد به وجود می آید. از این امر، رابطه طبیعی خونی بین طفل و آن دو نفر که یکی پدر و دیگری مادر باشد موجود می گردد.
نسب مشروع در صورتی ثابت می شود که انعقاد نطفه در زمان زوجیت حاصل شده باشد در غیر این صورت طفل متولد از آنان قانونی
نخواهد بود. پس برای اثبات نسب باید ثابت شود که بین پدر و مادر ادعائی رابطه زناشویی صحیح و قانونی وجود داشته است.
اثبات رابطه زوجیت باهریک ازادله اثبات دعوی (اقرار، شهادت وامارات قضایی و …) امکان پذیر است و در این زمینه محدودیتی از نظر دلیل نیست. اما آسانترین و ساده ترین طریق اثبات نسب پدری استناد به اماره فراش است که مستنبط از حدیث «الولد للفراش و للعاهر الحجر» می باشد.
بسیاری از فقها و حقوقدانان به جای تعریف نسب به معنای خاص،به تعریف نسب به معنای عام که شامل هر نوع رابطه خویشاوندی بین دو نفر می شود پرداخته اند، ولی در این نوشتار نسب به معنای خاص آن یعنی رابطه پدر فرزندی و مادر فرزندی مدنظر است.
الف- سؤالات تحقیق
اساسی ترین سؤالاتی که در این تحقیق می تواند مطرح باشد سؤالات زیر هستند:
1- طرق اثبات نسب در فقه و حقوق مدنی ایران کدامند؟
2- مبانی و قدرت اثباتی طرق اثبات نسب چیست؟
3-درموارد تلقیح مصنوعی و رحم اجاره ای طریق اثبات نسب چیست؟
4- طرق علمی اثبات نسب در فقه و حقوق مدنی ایران چه موقعیتی دارد؟
5- وجوه اشتراک و افتراق اثبات نسب در فقه و حقوق مدنی ایران کدامند؟
ب- فرضیات تحقیق
1-در فقه و حقوق مدنی ایران از طریق اماره فراش، شهادات واقرار و به روش علمی-آزمایشگاهی می توان نسب را ثابت کرد.
2- طرق اثبات نسب جزو امارات قانونی است و استناد به این طریق تا زمانی است که دلیل دیگر خلاف آن را ثابت نکند.
3- نسب در مورد فساد نکاح ، تابع قواعد کلی اثبات نسب است. و در تلقیح مصنوعی در برخی صور نسب محقق می شود و در برخی دیگر محقق نمی شود.
4- کاربرد طریق علمی- آزمایشگاهی در اثبات نسب در مواردی قطعی نیست اما در نفی نسب قطعی است.
5- طریق اماره فراش و امارات و اقرار برای اثبات نسب در فقه و حقوق مدنی ایران مشترک است و اختلاف میان آنها در جزییات است.
ج-روش تحقیق
روش تحقیق در این نوشتار کتابخانه ای است؛ بدین معنی که کتب، مقالات، گزارش ها و مباحث مربوط به موضوع ، مطالعه و پس از طرح و توضیح به منظور دست یافتن به نتایج مطلوب به بررسی آنها پرداخته می شود و گاه نیز در پایان هر مبحث با استدلال نتیجه حاصل ازآن ارائه می شود.
د-اهمیت تحقیق
یکی از مهمترین هدف مقدس اسلام بقای نوع انسان در زندگی دنیوی است. و به منظور حفظ آن قدرت میل جنسی در او به ودیعه نهاده شده جز آنکه انسان در تمایلات جنسی خود به مانند حیوانات رها نشده است بلکه این امیال باید در مجرائی صحیح وارد و تحت نظم و اصولی شایسته باشد تا خانواده را به وجود آورد و تنها وسیله ای که برای ایجاد نسل تشریع شده ازدواج است و اولادی که در نتیجه این ازدواج از نطفه زوجین متولد می شوند به پدر و مادر خود منسوب و این اولین حقی است که اولاد بعد از تولد نسبت به پدر و مادر خود دارند.
با نگاهی به تاریخ علم و تكنولوژی میتوان مشاهده كرد كه اختراع و اكتشافات جدید راهبردی نو در عرصه زندگی بشر ایجاد كرده است، به گونهای كه هر اختراع و اكتشافی عموماً جهت راحتی و آسایش بشر بوده است ولی در برخی موارد انسان با استفاده نادرست از این فناوریها خود مسیر زندگی خویش را تغییر داده است و هر اختراعی بر شاخههای دیگر علوم نیز تأثیرگذار بوده است.
سال 1959 سالی تاریخی برای علوم و تكنولوژی است زیرا در این سال اتفاقهای عظیمی به وقوع پیوست كه شامل پرتاب اولین شیء فضایی به ماه، ساخت اسیدهای نوكلئیک مصنوعی و ساخت اولین دستگاه زیراكس بود.[3]
در روزهای آخر سال 1959 ریچارد فاینمن[1] مشهورترین فیزیكدان دهه 60 میلادی، پیشنهاد كرد كه میتوان اتمهای مجزا را دستكاری كرد و مواد و ساختارهای كوچكی را تولید نمود كه خواص متفاوتی دارد. در آن زمان این فعالیت را نانوتكنولوژی نمینامیدند. ریجارد فاینمن در سال 1965 موفق به ساخت سیلیكونهای منفذدار و تولید نانوذرات فلزی شد و در همین سال برندهی جایزهی نوبل فیزیک شد. اریک دركسلر؛ دانشجوی فاینمن فعالیتهای استاد خود را ادامه داد و یک تصویر اساس سیستمهای ماشینی مولكولی ارائه داد و به فعالیتهای خود و استادش نام «نانوتكنولوژی[2]» داد. در سال 1966 ریچارد فاینمن موفق به ساخت اولین وسیله در حد نانو شد.[3]
پیشوند نانو در اصل یک كلمهی یونانی است. معادل لاتین این كلمه Dwarf است كه به معنی كوتوله و كوتاه قد است. یک نانومتر یک میلیاردیم متر () است. این مقدار حدود 4 برابر قطر یک اتم است، مكعبی با ابعاد 2/5 نانومتر ممكن است حدود 1000 اتم را شامل شود.[4]
2-1- نانوتکنولوژی
نانوتكنولوژی، از دو بخش نانو و تكنولوژی تشكیل یافته است. نانو از كلمهی یونانی نانوس به معنای كوتوله آمده است و به پیشوند 9-10 متر اطلاق میشود. در بخش دوم یعنی تكنولوژی، سخن از یک علم جدید و ناآشنا نیست بلكه فن و تكنیكی است كه به ما میآموزد چطور از دانستههای قبلی خود استفاده كنیم.
به بیان ساده علم نانو مطالعهی اصول اولیهی مولكولها و ساختارهای با ابعاد بین 1 تا 100 نانومتر است این ساختارها را نانو ساختار مینامیم. نانو تكنولوژی، كاربرد این ساختارها در دستگاههای با اندازهی نانومتری است.[3]
تعریف دیگری كه میتوان از نانو تكنولوژی ارائه نمود این است كه نانوتكنولوژی شكل جدیدی از ساخت مواد به وسیلهِی كنترل و دستكاری
واحدهای ساختمانی آنها در مقیاس نانو میباشد. میتوان گفت كه نانوتكنولوژی تولید كارآمد مواد و دستگاهها و سیستمها با كنترل ماده در مقیاس طولی نانومتر و بهرهبرداری از خواص و پدیدههای نوظهوری است كه در مقیاس نانو توسعه یافتهاند.[2]
شاید این سؤال در ذهن به وجود آید كه چه چیزی در مقیاس نانومتر وجود دارد كه یک تكنولوژی بر پایهی آن بنا نهاده شده است، آنچه باعث ظهور نانوتكنولوژی شده نسبت سطح به حجم بالای نانو مواد است، این موضوع یكی از مهمترین خصوصیات مواد تولید شده در مقیاس نانو است. در مقیاس نانو اشیاء شروع به تغییر رفتار میكنند و رفتار سطوح بر رفتار تودهای ماده غلبه میكند. در این مقیاس برخی روابط فیزیكی كه برای مواد معمولی كاربرد دارد نقض میشوند. در حقیقت در این مقیاس قوانین فیزیک كوانتوم وارد صفحه میشوند و امكان كنترل خواص ذاتی ماده وجود نخواهد داشت.[1]
3-1- نیروهای مؤثر در ابعاد نانومتری
نیروهایی كه اتمها را با یكدیگر پیوند میدهند به انواع زیر طبقهبندی میشوند:
1-3-1- نیروهای واندروالس
این نیروها در جایی كه خوشهها (مجموعهی چند ده یا چند صد اتم كه در كنار یكدیگر جمع شده باشند) از تجمع اتمهای گاز نجیب در كنار یكدیگر تشكیل شده باشند عمل كرده و پیوند ضعیفی بین اتمها برقرار میكنند برای مثال میتوان به اشاره نمود.
2-3-1- نیروهای كوالانسی
این نیروها برای نگهداشتن اتمها در خوشههای نیمه هادی[1] وارد عمل میشوند. نمونهای از این نیروها را میتوان در مجموعه اتمهای ملاحظه نمود.
3-3-1- نیروهای غیرموضعی بدون جهت
این نیروها در جایی كه خوشهها از تجمع اتمهای فلزی تشكیل شده باشند، عمل میكنند. از جمله موادی كه این نیروها بر آنها حاكم است میتوان به اشاره نمود. با بهره گرفتن از قوانین فیزیک كوانتوم امكان كنترل خواص ذاتی ماده از جمله دمای ذوب، خواص مغناطیسی، ظرفیت، بار و رنگ مواد، بدون تغییر در تركیب شیمیایی ماده وجود دارد.
وقتی به مقیاس نانو برسیم تقریباً همهچیز تغییر میكند، حتی رنگ، نقطهی ذوب و خواص شیمیایی آن كاملاً متحول میشود. مثلاً نانو ذرات طلا بسته به اندازهی خود میتوانند نارنجی، ارغوانی، قرمز یا آبی متمایل به سبز به نظر برسند. با میكروسكوپ میتوان دید كه یک نانو نقطهی طلا، قرمز به نظر میرسد. نانو نقطههای طلا در واقع ساختارهای بسیار ریزی از طلا هستند كه شكلی شبیه نقطه و قطری در ابعاد نانو دارند (Quantum Dot).
در قدیم از روش مرحله به مرحله كوچك كردن مكعبهای طلا برای رسیدن به نانو ذرات استفاده میكردند كه به روش ساخت از بالا به پایین[1] معروف است. در این روش از ساختارهای بزرگ به ساختارهای كوچك میرسیم. این روش هم برای تولید مواد نانو و هم برای تولید مواد معمولی كاربرد دارد.
در حال حاضر بیشتر از اتمهای مجزا برای ساختن و رسیدن به یک نانو ساختار استفاده میكنند كه به این روش ساخت از پایین به بالا[2] میگویند. این روش فقط مختص تولید مواد با ساختارهای نانومتری است.[6]
4-1- انواع نانوساختارها
نانوساختارها به پنج دسته تقسیم میشوند كه عبارتند از:
1- نانوساختارهای سه بعدی كه همان نانو ذرات[1] هستند و در هر سه بعد خود نانومتریاند.
2- نانوساختارهای دو بعدی كه دو بعد نانومتری دارند و عبارتند از نانولولهها[1]، نانو رشتهها[2] و نانوكانالها.
3- نانو لایهها[1] كه نانوساختارهای یک بعدی هستند.
4- نانو پورها كه تخلخل نانومتری دارند.
5- نانو تودهها كه خود نانومتری نیستند اما ذرات سازنده نانومتری دارند.
[1] . nanolayers
[1] . nanotubes
[2] . nanofibers
[1] . nanoparticles
[1] . top-down
[2] . bottom-up
[1] . semi conductive clusters
[1] . Richard Feynman
[2] . nano technology
در این فصل برخی مفاهیم و نتایج در مورد مجموعههای ناهموار و مجموعههای ناهموار (فازی) كه در سایر فصول مورد استفاده قرار میگیرد را ارائه میكنیم.
برای كسب اطلاعات جامعتر در مورد این مفاهیم به [2] و [3] و [6] و [1] و [15] مراجعه شود.
2-1- مجموعههای ناهموار
1-2-1- یادآوری
– به گردایهای از اشیاء دوبدو متمایز مجموعه گوئیم.
– اگر A,B دو مجموعه باشند به ضرب دكارتی A در B گوییم.
– هر زیر مجموعهی یک رابطه از A به B نامیده میشود. اگر A=B باشد، به هر زیر مجموعه یک رابطه روی A گفته میشود. اگر R رابطهای روی A باشد و مینویسیم aRb.
– اگر R رابطهای روی A باشد، وارون R به صورت و متمم R به صورت نمایش داده میشود.
– رابطهی R روی مجموعهی A بازتابی است یعنی:
– رابطهی R روی مجموعهی A تقارنی است یعنی:
– رابطهی R روی مجموعهی A ترایایی است یعنی:
– رابطهی R روی مجموعهی A همارزی است یعنی، بازتابی، تقارنی و ترایایی است.
– اگر R رابطهی همارزی روی مجموعه A باشد، به كلاس همارزی a یا كلاس همارزی R تولید شده توسط a گوییم.
– فرض كنید U یک مجموعهی مرجع ناتهی باشد. مجموعهی توانی U را با P(U) نمایش میدهیم.
– برای هر ، متمم مجموعهی X را با XC نشان میدهیم، كه بهصورت UX تعریف میشود.
2-2-1- تعریف [1]
زوج كه در آن و یک رابطهی همارزی روی U است، یک فضای تقریب نامیده میشود.
3-2-1- تعریف [1]
فرض کنید یک فضای تقریب دلخواه باشد، برای تعریف تقریب ناهموار، نگاشت را تعریف میكنیم، با ضابطهی:
می باشد كه به طوریكه و را تقریب ناهموار پایینی از X در مینامیم و را تقریب ناهموار بالایی از X در مینامیم.
[1] . Zdislow Pawlak
[2] . Z. Bonikowaski
[3] . R. Biswas
[4] . S. Nanda
[5] . N. Kuroki
[6] . J. N. Mordeson
[7] . V. Leoreanu
[8] . D. Dubois
[9] . H. Prade
[10] . B. Davvaz